آنچه در این مطلب می خوانید:
سامانه املاک و اسکان یکی از ابزارهای کلیدی دولت برای نظمبخشی به بازار مسکن و شفافسازی وضعیت مالکیت و سکونت در کشور است. این سامانه که زیر نظر وزارت راه و شهرسازی فعالیت میکند، به هر شهروند ایرانی اجازه میدهد تا اطلاعات ملک یا محل سکونت خود را ثبت کند، کد پستی ملک را وارد نماید و از خدمات مرتبط با ثبت املاک، مالیات خانههای خالی، یا حتی خدمات بانکی مانند صدور دستهچک بهرهمند شود.
اما همانطور که بسیاری از کاربران تجربه کردهاند، مسیر استفاده از سامانه املاک و اسکان چندان ساده نیست و مشکلاتی از قبیل ثبت نشدن کد پستی، دشواری ورود به سامانه، مغایرت اطلاعات یا کندی تأیید دادهها به دفعات گزارش شده است. در این مقاله از مجله هزاره به شکل جزئی و کاربردی، مشکلات رایج در سامانه املاک و اسکان ثبت کد پستی را بررسی کرده و برای هر مورد راهحلهای واقعی و مؤثر ارائه میدهیم.
ثبت کد پستی و چالشهای آن
یکی از نخستین موانعی که کاربران هنگام استفاده از سامانه ثبت کد پستی با آن روبهرو میشوند، وارد کردن و تأیید نشدن کد پستی است. بعضی کاربران میگویند سامانه کد را نمیپذیرد یا پیام «کد پستی معتبر نیست» نمایش میدهد.
دلیل این مسئله معمولاً مغایرت بین آدرس وارد شده و اطلاعات شرکت پست است. گاهی نیز کاربران از کد پستی قدیمی استفاده میکنند یا آدرس را دقیق نمینویسند. برای رفع این مشکل، باید ابتدا کد پستی را در سایت رسمی شرکت پست بررسی کرد. سپس آدرس را دقیقاً مطابق همان قالب در سامانه املاک وارد نمود. اگر همچنان خطا وجود داشت، احتمالاً سامانه دچار اختلال موقت است و مراجعه در ساعات خلوت یا روز بعد نتیجه بهتری میدهد.
مشکل ورود و ثبتنام در سامانه
یکی دیگر از موضوعات پرتکرار، دشواری ورود یا ثبتنام در سامانه املاک و اسکان برای ثبت ملک است. فرآیند ورود به سامانه املاک و اسکان برای بسیاری از کاربران گیجکننده است. بعضیها در دریافت پیامک تأیید مشکل دارند، برخی دیگر نمیدانند برای ثبت ملک یا دریافت دستهچک کدام بخش را باید انتخاب کنند.
علت اصلی، استفاده از شماره تلفنی است که به نام خود فرد نیست یا اشتباه در انتخاب نوع کاربر (مالک، مستأجر یا شرکت). برای شروع، بهتر است وارد سایت رسمی وزارت راه و شهرسازی شوید و از همانجا گزینه ورود یا ثبتنام را انتخاب کنید.
شماره موبایل باید حتماً به نام شما باشد و پس از دریافت کد پیامکی، فرآیند احراز هویت را کامل کنید. توصیه میشود ثبتنام با کامپیوتر انجام شود، زیرا نسخه موبایل گاهی خطا دارد. در نهایت، اگر هدف شما ثبتنام برای دستهچک بانکی است، پیش از مراجعه به بانک، حتماً از تأیید نهایی ثبت در سامانه اطمینان بگیرید.
مقاله پیشنهادی: نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان
مغایرت اطلاعات بین سند، قرارداد و سامانه
در بسیاری از موارد، کاربر تمامی مراحل را طی میکند اما در پایان با پیغام «اطلاعات واردشده با اطلاعات ثبتشده مغایرت دارد» روبهرو میشود. این مسئله معمولاً زمانی پیش میآید که دادههای مربوط به سند مالکیت، اجارهنامه یا کد پستی در سیستمهای مختلف یکسان نیست. برای مثال، ممکن است در سند، نام خیابان به شکل دیگری درج شده باشد یا پلاک ساختمان با شمارهای متفاوت در سامانه شهرداری ثبت شده باشد. همین تفاوتهای جزئی باعث میشود سامانه املاک نتواند بین دادهها ارتباط درستی برقرار کند.
برای رفع این مغایرت باید ابتدا اسناد رسمی خود را بررسی و با دادههای پستی و شهرداری تطبیق دهید. اگر در سند قدیمی نام خیابان یا شماره پلاک تغییر کرده، باید با مراجعه به اداره ثبت یا پست منطقه، اصلاحیه بگیرید. همچنین در صورتی که شما مستأجر هستید، مطمئن شوید قرارداد اجارهتان دارای کد رهگیری معتبر باشد، چون سامانه از طریق آن وضعیت سکونت شما را تأیید میکند.
در نهایت، هنگام وارد کردن اطلاعات، از وارد کردن خلاصه یا شکل محاورهای آدرس خودداری کنید و تمام جزئیات را دقیقاً مطابق سند بنویسید. دقت در این مرحله، مهمترین عامل در جلوگیری از مغایرت است.
مشکل الزام ثبت برای دریافت خدمات بانکی
گزارشها نشان میدهند که یکی از کاربردهای سامانه، «ثبت نام در سامانه املاک و اسکان برای دسته چک» است؛ یعنی بانکها ممکن است از مشتری بخواهند که ابتدا اطلاعات ملکی و کدپستی وی در سامانه املاک و اسکان ثبت شده باشد تا بتواند دستهچک یا خدمات بانکی بگیرد. این امر باعث میشود اگر ثبتنام یا تطبیق کدپستی انجام نشده باشد، کاربر با محدودیت مواجه شود و ناتوانی در دریافت خدمات بانکی را تجربه کند.
اما گاهی کاربران با این وضعیت مواجه میشوند که با وجود ثبت اطلاعات، بانک اعلام میکند هنوز تأییدیهای از سامانه دریافت نکرده است. این مشکل معمولاً ناشی از تأخیر در همگامسازی دادهها بین سامانه املاک و شبکه بانکی است. در این حالت، کاربر باید از بخش «پیگیری وضعیت ثبت» در سامانه، رسید نهایی را دریافت کرده و به بانک ارائه دهد. اگر وضعیت در حال بررسی بود، لازم است چند روز صبر کند تا اطلاعات بهروزرسانی شود.
گاهی نیز خطای ثبت باعث میشود آدرس شما در سامانه بهعنوان «نامشخص» یا «در حال تأیید» باقی بماند. در چنین مواردی بهتر است دوباره وارد حساب کاربری خود شوید و از بخش ویرایش، اطلاعات را مرور و ذخیره کنید. این کار گاهی باعث فعال شدن روند تأیید میشود.
مقاله پیشنهادی: شرایط دریافت وام ودیعه مسکن ۱۴۰۴
تأخیر در تأیید اطلاعات و ضعف پشتیبانی
یکی از آزاردهندهترین مشکلات کاربران، زمان طولانی تأیید اطلاعات در سامانه ثبت املاک است. برخی کاربران هفتهها منتظر میمانند تا وضعیت ملکشان از «در انتظار بررسی» به «تأیید شده» تغییر کند. علت این تأخیر معمولاً کمبود نیروی انسانی در بخش پشتیبانی سامانه و وابستگی آن به استعلامهای میاندستگاهی است.
برای مثال، اطلاعات شما باید علاوه بر ثبت در سامانه املاک، از طریق سرویسهای شرکت پست، سازمان ثبت اسناد و بعضاً شهرداریها نیز اعتبارسنجی شود. اگر هر یک از این نهادها پاسخ را با تأخیر ارسال کنند، تأیید نهایی به تعویق میافتد. از سوی دیگر، گاهی خطاهای سیستمی یا قطعیهای موقت نیز مانع پردازش کامل اطلاعات میشوند.
در چنین شرایطی، کاربران نباید بلافاصله اقدام به ثبت مجدد کنند، زیرا ممکن است سیستم دو رکورد متفاوت برای یک ملک بسازد و این موضوع باعث پیچیدگی بیشتر شود. بهتر است ابتدا با مراجعه به بخش «پشتیبانی» سامانه یا تماس با مرکز پاسخگویی وزارت راه و شهرسازی، وضعیت درخواست را پیگیری کنید. معمولاً پشتیبانی در ساعات اداری فعال است و کارشناسان میتوانند توضیح دهند که پرونده شما در چه مرحلهای قرار دارد. اگر تأییدیه پس از چند روز نیامد، ثبت مجدد فقط پس از دریافت پاسخ رسمی توصیه میشود.
مسئله عدم سازگاری سامانه با مرورگرها و تلفن همراه
نکتهای که کمتر به آن توجه میشود، تأثیر نوع دستگاه و مرورگر بر عملکرد سامانه است. بسیاری از کاربران تلاش میکنند با گوشی همراه وارد سامانه شوند و بهمحض رسیدن به بخش ثبت اطلاعات، با خطا مواجه میشوند یا دکمههای صفحه درست کار نمیکنند. این مشکل بیشتر به دلیل طراحی نسبتاً قدیمی رابط کاربری سامانه و عدم بهینهسازی کامل برای تلفنهای همراه است.
راهحل ساده اما مؤثر این است که از رایانه یا لپتاپ استفاده کنید و مرورگر خود را به آخرین نسخه بهروزرسانی نمایید. مرورگرهای کروم و فایرفاکس معمولاً سازگاری بهتری دارند. در صورت نیاز میتوانید حالت دسکتاپ را در مرورگر گوشی فعال کنید، ولی بهتر است مراحل اصلی مانند ثبت کد پستی یا ویرایش اطلاعات را روی کامپیوتر انجام دهید تا از خطاهای ناگهانی جلوگیری شود.
جمعبندی
در مجموع، مشکلات سامانه املاک و اسکان بیشتر از آنکه ساختاری باشند، ناشی از همپوشانی اطلاعات، اختلالات فنی و ناآشنایی کاربران با روند ثبت است. اگر هر کاربر پیش از ورود، مدارک خود را آماده کند، کد پستی را از منبع رسمی بگیرد، آدرس را دقیق وارد کند و صبورانه پیگیری وضعیت تأیید را انجام دهد، بخش عمدهای از خطاها قابل پیشگیری خواهد بود.
در واقع، استفاده موفق از این سامانه نیازمند سه ویژگی است: دقت، نظم و پیگیری. دقت در وارد کردن دادهها، نظم در نگهداری مدارک، و پیگیری مداوم تا زمان تأیید نهایی.
مقاله پیشنهادی: وام ودیعه مسکن چند ساله است؟
سوالات متداول
سامانهای ملی برای ثبت وضعیت مالکیت، اجاره و سکونت خانوارهاست که زیر نظر وزارت راه و شهرسازی فعالیت دارد. هدف آن شفافسازی بازار مسکن و جمعآوری اطلاعات دقیق از واحدهای مسکونی است.
این طرح هنوز در مرحله بررسی است و هیچ مصوبه اجرایی ندارد. عدد «۸ استان» بر اساس پیشنهادهای اولیه مطرح شده و ممکن است در آینده تغییر کند.
کد پستی مشخصکننده دقیق موقعیت ملک است و بدون آن سامانه نمیتواند آدرس یا وضعیت ملک را تأیید کند.
کاربر میتواند از طریق بخش ویرایش در سامانه اطلاعات خود را اصلاح کند. در موارد خاص، مراجعه حضوری به اداره پست یا ثبت اسناد برای اصلاح آدرس الزامی است.
بله، در بسیاری از بانکها یکی از شروط صدور دستهچک، ثبت اطلاعات محل سکونت در سامانه املاک و اسکان است تا هویت مکانی صاحب حساب تأیید شود.
۲
