مناقصات از لحاظ تعداد مراحل بررسی به مناقصات تک مرحله ای و مناقصه دو مرحله ای تقسیم بندی می شوند. عمدتا اگر قرار بر این باشد که کالا یا خدماتی که از سوی مناقصه گر تامین شود پیچیده و فنی باشد؛ به درخواست کمیسیون مناقصه گزار، مناقصه به صورت دو مرحله ای برگزار می شود.
در مناقصه دو مرحله ای، در ابتدا در جلسه ای متشکل از کمیسیون فنی و بازرگانی مناقصات از منظر کیفی و فنی مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت اولویت بندی مناقصه گران به کمیسیون مناقصه گزار اطلاع رسانی می شود و بعد در جلسه ای پاکات قیمت باز می گردد. در ادامه این مقاله از سایت مناقصه و مزایده هزاره با معرفی بیشتر مناقصه دو مرحله ای همراه ما باشید.
انواع مناقصات
بر اساس ماده ۴ قانون برگزاری مناقصات با عنوان طبقه بندی انواع مناقصات، می توان آنها را از منظر مراحل بررسی به مناقصات تک مرحله ای و دو مرحله ای تقسیم کرد.
مناقصه تک مرحله ای:
این مناقصه نوعی از مناقصات است که به ارزیابی فنی و بازرگانی پیشنهادات ارائه شده مناقصه گران نیاز ندارد. در مناقصه تک مرحله ای تنها در یک مرحله پاکات مربوط به پیشنهادات مناقصه گران گشوده شده و برنده مناقصه نیز در همان جلسه تعیین خواهد شد.
مناقصه دو مرحله ای :
مناقصه دو مرحله ای مناقصه ای است که به بررسی فنی و بازرگانی پیشنهادات مناقصه گران نیاز دارد. کمیته فنی و بازرگانی فرایند بررسی فنی و بازرگانی این پیشنهادات را انجام می دهد. نتایج این بررسی فنی و بازرگانی کمیته فنی و بازرگانی در مدت زمانی مشخص شده و حداکثر تا دو هفته زمانی به اطلاع کمیسیون مناقصه رسیده و پس از آن پاکات قیمت گشوده شده و برنده مناقصه تعیین می گردد.
ارزیابی فنی و بازرگانی مناقصه دو مرحله ای
بر اساس ماده ۲ قانون برگزاری مناقصات، ارزیابی فنی و بازرگانی پیشنهادات فرایندی است که در آن استانداردها، مشخصات، کارایی، دوام و ویژگی های فنی و بازرگانی کالا یا خدماتی که قرار است مناقصه گران پیشنهاد بدهند بررسی شده و در این ارزیابی گزینه های مورد ارزیابی پذیرفته شده به مرحله بعدی یا همان ارزیابی مالی واگذار می گردد. کمیته فنی بازرگانی شامل حداقل سه عضو خبره و متخصص است. این سه عضو فنی و با تجربه از سوی دستگاه مناقصه گزار تعیین شده و ارزیابی فنی و بازرگانی پیشنهادات را انجام می دهند.
در مناقصه دو مرحله ای علاوه بر ارزیابی کیفی، ارزیابی فنی و بازرگانی مناقصه گر هم بر اساس بند الف و ب ماده ۱۹ انجام می گیرد. بر اساس ماده ۱۲ قانون برگزاری مناقصات در ارزیابی کیفی مناقصه گر، باید موارد زیر مورد بررسی قرار بگیرد:
- ارائه تضمین کیفت از سوی مناقصه گر در برابر کالا یا خدماتی که قرار است تامین کند.
- داشتن تجربه و دانش کافی در خصوص کالا یا خدماتی که مناقصه گر خواهان تامین آن است.
- داشتن حسن سابقه و ارائه مدارکی در این خصوص از جانب کارفرمایان پیشین در ارزیابی کیفی مناقصه گران لحاظ می شود.
- داشتن پروانه و صلاحیت انجام کار، در مناقصات پیمانکاری پیمانکار باید گواهینامه صلاحیت پیمانکاری داشته و در مناقصات تامین کالا مناقصه گزار باید دارای استانداردهای کیفیت، تولید، نصب یا بهره برداری باشد.
- در اختیار داشتن بنیه مالی لازم و ارائه مدارکی که نشان دهنده بنیه و توان مالی مناقصه گران باشد، در ارزیابی کیفی مناقصه گر مفید خواهد بود.
| مقاله پیشنهادی: کمیته فنی بازرگانی مناقصه چه وظایفی دارد؟ |
ارزیابی فنی و بازرگانی پیشنهادات نیز پیش از گشایش پاکت های قیمت مناقصه گران انجام می گیرد. به عنوان مثال در مناقصات شهرداری که اغلب انجام کار به پیمانکاران صلاحیت دار واگذار می گردد در صورت لزوم و به درخواست کمیسیون مناقصه گزار، مناقصه به صورت دو مرحله ای بوده و پیمانکاران صلاحیت دار ابتدا ارزیابی کیفی و فنی شده و در مرحله بعد پیمانکارانی که حذف نشده باشند، پاکات قیمت آنها گشوده شده و برنده مناقصه تعیین می شود. این نکته را نیز باید در نظر داشته باشید که پاکات قیمت مناقصه گرانی که در مرحله ارزیابی کیفی و فنی مردود شوند بدون گشایش و باز شدن به صورت مهر و موم به مناقصه گران تحویل خواهد شد.
معیارهای ارزیابی فنی و بازرگانی مناقصه گران بر اساس ماده ۱۶ قانون برگزاری مناقصات شامل موارد زیر می شود:
- ارزیابی فنی معیارهای عمومی
- ارزیابی فنی معیارهای فنی و تجهیزاتی
- ارزیابی فنی معیارهای فنی، مدیریتی و تامین کالا
در این ارزیابی منظور از معیارهای عمومی آیتم های کیفی است که در ارزیابی کیفی مناقصه گران انجام می شود. اما در اغلب کارهای پیمانکاری در کنار ارزیابی کیفی به ارزیابی معیارهای فنی، مدیریتی و استانداردهای تامین کالا و خدمات مورد نظر نیز پرداخته می شود.
مشخص کردن معیارها و میزان امتیاز دهی به هرکدام که ملاک رتبه بندی پیمانکاران و یا مناقصه گران خواهد بود، از سوی کمیته فنی و بازرگانی انجام می گیرد.
بنابراین زمانی از مناقصات دو مرحله ای استفاده می شود که کالا و یا خدماتی که قرار است تامین شود پیچیدگی خاص خود را داشته باشد. لزوم تعیین تک مرحله ای یا دو مرحله ای بودن مناقصات بر عهده دستگاه مناقصه گزار خواهد بود.
پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مناقصات جدید هستید « مناقصه های ستاد ایران » را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.
