آنچه در این مطلب می خوانید:
افزایش نرخ اجاره و رشد تورم باعث شده است بسیاری از خانوادهها برای تأمین مسکن اجارهای با مشکلات جدی روبهرو شوند. دولت برای حمایت از مستاجران، تسهیلاتی تحت عنوان وام ودیعه مسکن در نظر گرفته که در سال ۱۴۰۴ نیز با شرایط جدید ادامه پیدا کرده است. این وام به مستاجران کمک میکند تا بتوانند بخش قابل توجهی از مبلغ رهن یا پیشپرداخت خانه را از طریق تسهیلات بانکی تأمین کنند و با فشار مالی کمتری زندگی خود را اداره نمایند. در این مقاله از مجله هزاره، شرایط، مراحل ثبت نام و نحوه دریافت وام ودیعه مسکن را به زبان ساده بررسی میکنیم تا هیچ ابهامی باقی نماند.
مفهوم و هدف وام ودیعه مسکن
وام ودیعه مسکن، به زبان ساده، تسهیلاتی است که در قالب کمک ودیعه یا کمک اجارهخانه به مستاجران واجد شرایط پرداخت میشود تا بخشی از هزینه اجاره سالیانه آنان پوشش داده شود. این وام عموماً اقساط بلندمدت دارد و نرخ سود آن نسبت به سایر وامها مقرون به وضعیت درآمدی خانوار لحاظ میشود. هدف اصلی آن، حفظ توان معیشتی خانوار و جلوگیری از فشار اضافی در دوران اجارهنشینی است.
در سال ۱۴۰۴، دولت با توجه به مشکلات بازار مسکن و افزایش اجارهها، سقف تسهیلات را بهروزرسانی کرده و شرایط پرداخت را تحت مقررات جدید تنظیم کرده است تا افراد بیشتری بتوانند از این کمک استفا
شرایط عمومی دریافت وام ودیعه مسکن ۱۴۰۴
دریافت این تسهیلات منوط به رعایت چند شرط کلی است که هدف از آنها، هدایت وام به سمت اقشار واقعاً نیازمند است. نخستین شرط، متأهل بودن یا سرپرست خانوار بودن متقاضی است. دولت این وام را عمدتاً برای خانوادهها در نظر گرفته تا از افزایش فشار اجارهنشینی بر سرپرستان خانوار جلوگیری شود. با این حال، در برخی موارد استثنایی، افراد مجرد بالای سن معین )برای مثال زنان بالای ۳۵ سال یا مردان بالای ۴۵ سال) نیز میتوانند از این تسهیلات استفاده کنند، بهویژه اگر سرپرست خود باشند یا تحت پوشش نهادهای حمایتی قرار داشته باشند.
از دیگر شرایط مهم، نداشتن مالکیت مسکن است. یعنی فرد نباید خود یا اعضای تحت تکفلش مالک خانهای باشند. این موضوع از طریق استعلام سامانه املاک و اسکان کشور بررسی میشود و در صورت مشاهده هرگونه مالکیت، درخواست وام رد خواهد شد. هدف از این شرط جلوگیری از سوءاستفاده کسانی است که در واقع نیازمند واقعی نیستند.
وجود اجارهنامه رسمی دارای کد رهگیری نیز الزامی است. متقاضی باید اجارهنامهای معتبر ارائه دهد که در سامانه املاک کشور ثبت شده و دارای کد رهگیری باشد. تنها اجارهنامههایی که تاریخ آنها با زمان ثبت نام مطابقت دارد (یعنی هنوز معتبر هستند)، قابل قبول است. به عبارت سادهتر، اگر قرارداد اجاره منقضی شده یا تمدید نشده باشد، امکان ثبتنام وجود ندارد.
مقاله پیشنهادی: مهمترین شرایط مسکن اجاره به شرط تملیک
از دیگر الزامات مهم میتوان به داشتن کد پستی محل سکونت اجارهای، شماره تلفن همراه به نام متقاضی، و معرفی ضامن معتبر اشاره کرد. ضامن باید دارای گواهی کسر از حقوق یا شرایط مالی مشخصی باشد تا بانک بتواند در صورت لزوم از او ضمانت بگیرد. بانکها معمولاً سختگیرانهتر از سامانه عمل میکنند و در مرحلهی پرداخت وام ممکن است مدارک مالی بیشتری از متقاضی بخواهند.
مبلغ وام و شرایط پرداخت آن
میزان تسهیلات در سال ۱۴۰۴ با توجه به شهر محل سکونت متفاوت است. طبق آخرین اعلامها، سقف وام ودیعه مسکن در تهران ۲۷۵ میلیون تومان، در مراکز استانها ۲۱۰ میلیون تومان، در سایر شهرها ۱۴۰ میلیون تومان و در مناطق روستایی حدود ۵۵ میلیون تومان است. این تفاوت به دلیل اختلاف سطح قیمت مسکن در مناطق مختلف کشور است.
نرخ سود این وامها معمولاً ۲۳ درصد سالیانه تعیین شده و دوره بازپرداخت آن تا ۵ سال (۶۰ قسط( است. با توجه به این نرخ، اقساط ماهیانه بسته به مبلغ وام ممکن است از ۳ تا ۶ میلیون تومان متغیر باشد. البته بازپرداخت معمولاً پس از پایان مدت اجاره شروع میشود، بهگونهای که مستاجر در دورهی اجاره فشار مضاعف احساس نکند.
در برخی بانکها، امکان واریز مبلغ وام به حساب مالک وجود دارد؛ یعنی بانک مبلغ ودیعه را مستقیماً برای صاحبخانه واریز میکند تا از هرگونه سوءاستفاده جلوگیری شود. با این حال، در بعضی شعب به انتخاب مستاجر و توافق دو طرف، مبلغ به حساب متقاضی نیز منتقل میشود.
مدارک مورد نیاز برای دریافت وام ودیعه مسکن
در سایت ثبت نام وام ودیعه مسکن مستاجران tem.mrud.ir، مدارک متقاضی باید کامل و بدون نقص باشد. مدارک اصلی شامل کارت ملی و شناسنامه متقاضی و همسرش، اجارهنامه دارای کد رهگیری، مدرک احراز سکونت (مثل قبض برق یا گاز( و مدارک ضامن است. ضامن معمولاً باید فیش حقوقی، گواهی اشتغال به کار یا گردش حساب بانکی ارائه دهد تا توان مالیاش برای ضمانت تأیید شود. در صورت ناقص بودن مدارک یا ثبت اطلاعات اشتباه، پرونده بهصورت خودکار از سامانه حذف میشود.
همچنین اگر متقاضی در گذشته از طرحهای حمایتی مسکن مثل طرح اقدام ملی یا نهضت ملی مسکن استفاده کرده باشد، امکان دریافت این وام را نخواهد داشت، مگر اینکه آن طرح فسخ شده یا فاقد تخصیص نهایی باشد. این قانون برای جلوگیری از همپوشانی طرحهای حمایتی اجرا میشود.
مقاله پیشنهادی: مهمترین شرایط ضامنان وام ازدواج
مراحل ثبتنام وام ودیعه مسکن در سایت tem.mrud.ir
ثبتنام برای دریافت وام ودیعه مسکن تنها از طریق سامانه جامع تسهیلات وزارت راه و شهرسازی به نشانی tem.mrud.ir انجام میشود. این سامانه در سالهای اخیر به شکل منسجمتری طراحی شده تا فرآیند ثبتنام برای مردم سادهتر باشد.
در گام نخست، متقاضی باید وارد سایت شده و گزینهی «ثبتنام تسهیلات کمک ودیعه مسکن» را انتخاب کند. در صفحهای که باز میشود، قوانین و شرایط وام نمایش داده میشود که مطالعه و تأیید آن الزامی است. سپس از کاربر خواسته میشود کد ملی، شماره تلفن همراه و کد امنیتی (کپچا( را وارد کند. در صورت صحت اطلاعات، پیامکی حاوی کد تأیید به شماره موبایل ارسال میشود تا اصالت شماره و هویت متقاضی احراز گردد.
پس از این مرحله، صفحهای برای وارد کردن اطلاعات شخصی، وضعیت تأهل، اعضای خانوار و نشانی دقیق محل سکونت باز میشود. متقاضی باید آدرس خانه اجارهای خود، کد پستی، و تاریخ شروع و پایان اجارهنامه را دقیق وارد کند. هرگونه مغایرت میان اطلاعات ثبتشده و اطلاعات اجارهنامه باعث رد درخواست خواهد شد.
پس از تکمیل اطلاعات، نوبت به بارگذاری مدارک میرسد. فایلهایی مانند تصویر کارت ملی، شناسنامه، اجارهنامه و مدارک ضامن باید با فرمت مشخص در سامانه بارگذاری شوند. پس از ارسال مدارک، سامانه بهصورت خودکار درخواست را ثبت کرده و در صورت تأیید اولیه، متقاضی به یکی از بانکهای عامل معرفی میشود.
در مرحلهی نهایی، متقاضی باید شخصاً به بانک مراجعه کرده، مدارک فیزیکی را تحویل دهد و ضامن را معرفی کند. بانک مدارک را بررسی کرده و در صورت کامل بودن پرونده، پس از چند روز کاری مبلغ وام را به حساب مربوطه واریز میکند. در تمام این مراحل، متقاضی میتواند از بخش «پیگیری وضعیت» در همان سایت tem.mrud.ir وضعیت درخواست خود را مشاهده کند.
زمانبندی ثبتنام و پرداخت وام
ثبتنام برای دریافت وام ودیعه معمولاً بهصورت مرحلهای انجام میشود. هر سال وزارت راه و شهرسازی بازهای زمانی را برای ثبتنام اعلام میکند که ممکن است بین تیر تا مهرماه باشد. در این دوره متقاضیان باید وارد سامانه شوند و فرمها را تکمیل کنند. در صورت پایان مهلت، معمولاً دور دوم ثبتنام با عنوان «مرحله جاماندگان» برگزار میشود تا افرادی که در مرحله اول موفق به ثبتنام نشدهاند نیز فرصت مجدد داشته باشند.
مقاله پیشنهادی: اگر ملک مزایده فروش نرود چه پیش می آید؟
پرداخت وام معمولاً چند هفته پس از تأیید نهایی انجام میشود. از آنجا که بودجه این طرح محدود است، ممکن است بین ثبتنام تا دریافت وام فاصله زمانی طولانی وجود داشته باشد. بنابراین توصیه میشود متقاضیان از همان روزهای ابتدایی ثبتنام اقدام کنند تا شانس بیشتری برای دریافت تسهیلات داشته باشند.
جمعبندی
وام ودیعه مسکن یکی از سیاستهای حمایتی مهم دولت در راستای کنترل بازار اجاره و حمایت از مستاجران است. این وام با نرخ سود کمتر و بازپرداخت بلندمدت، فرصت خوبی برای خانوادههایی است که در تأمین ودیعه خانه با مشکل مواجهاند. برای دریافت وام، متقاضی باید شرایطی همچون نداشتن ملک، داشتن اجارهنامه رسمی، تأهل یا سرپرستی خانوار و معرفی ضامن را دارا باشد. ثبتنام تنها از طریق سایت رسمی tem.mrud.ir انجام میشود و تمام مراحل از بررسی مدارک تا معرفی به بانک در همین سامانه پیگیری میشود.
اگرچه دریافت وام نیازمند صبر و تکمیل دقیق مدارک است، اما بسیاری از مستاجران تجربه موفقی از استفاده از این تسهیلات دارند. به همین دلیل، توصیه میشود همه مستاجران واجد شرایط با دقت و در زمان مقرر برای ثبتنام وام مستاجری اقدام کنند تا از مزایای آن بهرهمند شوند.
سؤالات متداول
تنها مرجع رسمی ثبتنام وام ودیعه مسکن، سایت وزارت راه و شهرسازی به آدرس tem.mrud.ir است. هرگونه ثبتنام از سایتهای دیگر فاقد اعتبار میباشد.
افرادی که مستاجر هستند، خانهای به نام خود ندارند، اجارهنامه رسمی دارند و متأهل یا سرپرست خانوارند.
در تهران تا ۲۷۵ میلیون تومان، در مراکز استانها ۲۱۰ میلیون، در سایر شهرها ۱۴۰ میلیون و در مناطق روستایی ۵۵ میلیون تومان است.
نرخ سود حدود ۲۳ درصد و دوره بازپرداخت حداکثر ۵ سال تعیین شده است.
در شرایط خاص، بله. افراد مجرد بالای سن مشخص (زنان بالای ۳۵ و مردان بالای ۴۵ سال) در صورت سرپرستی خود یا نیاز واقعی، میتوانند ثبتنام کنند.
در صورت تسویه کامل وام قبلی، امکان ثبتنام مجدد وجود دارد.
در بیشتر موارد مبلغ وام به حساب صاحبخانه واریز میشود، اما با توافق طرفین ممکن است به حساب مستاجر نیز منتقل شود.
