کشاورزی هوشمند یا smart agriculture شیوه نوینی از کشاورزی است که در آن مراحل کاشت، داشت و برداشت محصولات با استفاده از روش‌های نوین و امروزی انجام میشود. با توجه به نقش مهمی که کشاورزی هوشمند در تامین امنیت غذایی و جلوگیری از اتلاف منابع دارد امروزه مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفته است. از این رو قصد داریم در این مطلب به توضیح کشاورزی هوشمند و مطالب پیرامون آن بپردازیم. لطفا تا انتها این مطلب از پایگاه ملی مناقصات هزاره را مطالعه کنید.
کشاورزی هوشمند چیست؟
کشاورزی هوشمند مجموعه‌ای از روش‌های نوین و نوظهور است که جهت مدیریت زمین‌های کشاورزی با استفاده از هوش مصنوعی به کار میرود. هدف از راه‌اندازی این سیستم و بکارگیری هوش مصنوعی در کشاورزی بهبود کیفیت و کمیت محصولات کشاورزی و کم کردن نیروی انسانی به کار گرفته شده در این زمینه است. به عبارت بهتر با به کارگیری این سیستم شما با صرف نیروی انسانی کمتر می‌توانید محصولات بیشتر و با کیفیت‌تری تولید کنید. این سیستم در واقع از طریق تکنولوژی‌های مختلفی از جمله نرم افزارها، سنسورها، ربات‌ها و …… اتصالات و موقعیت‌یابی مناسبی را برای کشاورزان فراهم می‌کند و کشاورزان با استفاده از تجزیه و تحلیل حاصل از این داده‌ها می‌توانند بهترین تصمیم را بگیرند.
کشاورزی هوشمند چه تفاوتی با کشاورزی سنتی و مدرن دارد؟
در گذشته‌های خیلی دور جهت انجام خدمات کشاورزی هیچ گونه ادواتی وجود نداشت و کشاورزان باید تمامی مراحل کاشت، داشت و برداشت را با استفاده از نیروی انسانی انجام می‌دادند. هم چنین محصول کمتر، با صرف زمان و انرژی بیشتر و حتی با کیفیت کمتری تولید می‌شد. این روش کشاورزی سنتی نام دارد. با اختراع ماشین آلات و ادوات کشاورزی این روش جای خود را به کشاورزی مدرن داد. با وجود این که در کشاورزی مدرن از ماشین آلات و ابزار صنعتی و نیمه صنعتی استفاده میشود اما باز هم نیاز به حضور و صرف نیروی کشاورز کماکان وجود دارد.
جدیدترین روشی که امروزه برای تولید محصولات استفاده میشود کشاورزی هوشمند است. در این روش از ابزارآلات مجهز به سنسور استفاده میشود. در واقع این ابزارآلات هوشمند مجهز به سنسورهایی هستند که توانایی آنالیز داده‌ها و یادگیری از محیط را دارند. بنابراین کشاورزی هوشمند نه تنها در انجام کار بلکه در تصمیم گیری و هوش به کشاورز کمک می‌کند.
| مقاله پیشنهادی: نقش گلخانه صنعتی در تولید پایدار محصولات کشاورزی |
کشاورزی هوشمند چه مزایایی دارد؟
همان گونه که گفته شد هدف اصلی کشاورزی هوشمند افزایش امنیت غذایی و کاهش نیروی انسانی به کار گرفته شده در کشاورزی است. بنابراین می‌توان حدس زد که راه‌اندازی این سیستم تا چه اندازه می‌تواند در مراحل کاشت، داشت و برداشت محصولات مفید باشد. از جمله مزایای کشاورزی هوشمند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
· افزایش حجم محصولات کشاورزی
با توجه به این که در این سیستم کد به مراحل کاشت، داشت و برداشت محصولات مطابق برنامه‌ریزی و در زمان دقیق و با کوددهی مناسب انجام میشود، حجم تولیدات به نسبت روش‌های سنتی و مدرن خیلی بالاتر خواهد بود.
· افزایش کیفیت محصول
در این روش ارتباط کیفیت محصول با کلیه مراحل داشت و برداشت تحلیل خواهد شد. تمامی آنالیزهای داده در این روش با استفاده از نرم‌افزار و کاملا دقیق است. از این رو صد در صد کیفیت محصول تولیدی در کشاورزی هوشمند از کشاورزی مدرن بیشتر خواهد بود.
· صرفه جویی در مصرف آب
سنسورهای به کار گرفته شده در خاک که میزان رطوبت آب را اندازه‌گیری می‌کنند و پیش بینی وضعیت بارش باران و آب و هوا توسط سیستم کشاورزی هوشمند باعث میشود که آب اضافه و بیهوده در کشاورزی هدر نرود.
· حفظ محیط زیست
با توجه به این که در سیستم کشاورزی هوشمند بهره‌وری زمین‌های کشاورزی بالا است و به اندازه کافی محصولات با کیفیت از آن تولید میشود، دیگر نیازی به جنگل‌زدایی برای ایجاد زمین‌های جدید نخواهد بود. از این رو منابع زیست محیطی حفظ خواهند شد.
· صرفه‌جویی در هزینه‌ها
هوشمندسازی و خودکار شدن فرآیندهای کاشت، داشت و برداشت باعث مصرف کمتر منابع شده و خطای انسانی نیز کاهش می‌یابد. بنابراین علاوه بر افزایش حجم تولیدات کشاورزی هزینه‌های ناشی از کاشت، داشت و برداشت نیز کاهش می‌یاید.
· صرفه جویی در زمان
با به کارگیری سیستم کشاورزی هوشمند کشاورزان می‌توانند زمین‌های خود را از طریق اینترنت و در هر کجای جهان که باشند بررسی و نظارت کنند. با کنترل و نظارت از راه دور در زمان و انرژی کشاورز نیز صرفه جویی خواهد شد.
سنسورهای مورد استفاده در کشاورزی هوشمند
همان گونه که توضیح داده شد در کشاورزی هوشمند برای کسب اطلاعات مفید و کاربردی از سنسورهای مختلفی استفاده میشود که به صورت زیر هستند:
· سنسور خاک
خاک مهم‌ترین بخش کشاورزی است. چرا که خاک بستر رشد گیاهان است و اگر مواد مغذی آن کافی نباشد کشاورزی به هیچ عنوان بازده خوبی نخواهد داشت. در سیستم کشاورزی هوشمند از سنسورهایی در خاک استفاده می‌کنند که میزان مواد معدنی و مغذی خاک را اندازه‌گیری کند. همچنین این سنسورها با اندازه‌گیری پارامترهایی چون رطوبت و درجه حرارت می‌توانند بستری ایده آل برای رشد گیاه را فراهم کنند.
· سنسور آب
آبیاری اصولی و مناسب محصولات کشاورزی ارتباط مستقیمی با کیفیت محصول تولید شده دارد. سنسورهای آب در کشاورزی هوشمند با اندازه‌گیری میزان دقیق PH آب می‌توانند در آبیاری اصولی گیاه دخیل باشند.
| مقاله پیشنهادی: کدام کشاورزان در اولویت دریافت تسهیلات کشاورزی هستند؟ |
· سنسور هوا
این سنسورها وضعیت آب و هوایی و بارش باران را پیش‌بینی می‌کنند. این سنسورها می‌توانند نقش مهمی در صرفه جویی آب داشته باشند. به عنوان مثال اگر سنسور به شما بگوید که بارش باران در پیش است می‌توانید آبیاری را متوقف کنید.
سخن پایانی
کشاورزی هوشمند نوعی روش نوین است که باعث بهبود کلیه مراحل کاشت، داشت و برداشت در کشاورزی میشود. هدف از بکارگیری این سیستم افزایش امنیت غذایی و کاهش نیروی انسانی به کار گرفته شده در کشاورزی است. از جمله مزایای کشاورزی هوشمند می‌توان به صرفه جویی در مصرف آب، افزایش تولید و کیفیت، کنترل و نظارت از راه دور، صرفه جویی در زمان و انرژی و هزینه اشاره کرد. در این روش از سنسورهای هوشمند آب، خاک و هوا استفاده میشود.
پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مناقصات جدید هستید « مناقصه های تجهیزات کشاورزی » را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.
